Wstęp
Rozpowszechnianie danych osobowych bez zgody osoby, której one dotyczą, jest naruszeniem obowiązujących przepisów RODO i polskiego prawa. Takie działanie grozi surowymi konsekwencjami prawnymi, w tym karami finansowymi, karnymi oraz obowiązkiem wypłaty odszkodowania poszkodowanemu [1][3][4][6]. Szybko rosnąca liczba skarg do organów nadzoru wskazuje na wzrost świadomości społecznej oraz zaostrzanie kontroli i kar za takie praktyki [6][9].
Czym są dane osobowe i czym jest ich przetwarzanie?
Dane osobowe to wszelkie informacje pozwalające na zidentyfikowanie osoby fizycznej, takie jak imię, nazwisko, adres, numer PESEL, adres e-mail, a także dane wrażliwe jak stan zdrowia czy przekonania religijne [1][2][4]. Przetwarzaniem danych osobowych w świetle prawa jest każda operacja wykonywana na tych danych – w tym ich udostępnianie, rozpowszechnianie czy przesyłanie [4][5]. Kluczową rolę odgrywają pojęcia: zgody, podstawy prawnej przetwarzania, minimalizacji danych i przejrzystości [4][5].
Obowiązek posiadania podstawy prawnej dla przetwarzania danych
Każde przetwarzanie i udostępnianie danych osobowych musi opierać się na wyraźnej podstawie prawnej, takiej jak zgoda osoby, której dane dotyczą, obowiązek prawny, lub prawny interes administratora danych [1][4][5]. Brak takiej podstawy stanowi naruszenie przepisów RODO oraz polskiego prawa i prowadzi do odpowiedzialności karnej oraz cywilnej [3][4][5].
Konsekwencje rozpowszechniania danych osobowych bez zgody
Rozpowszechnianie danych osobowych bez zgody jest przestępstwem karnym. Grożą za nie surowe kary finansowe i karne. RODO przewiduje kary administracyjne do 10 milionów euro lub 2 procent rocznego obrotu dla mniej poważnych naruszeń oraz do 20 milionów euro lub 4 procent rocznego obrotu firmy przy poważniejszych naruszeniach [1][6]. Polskie przepisy przewidują dodatkowo:
- grzywnę,
- ograniczenie wolności,
- pozbawienie wolności do 2 lat (za przetwarzanie danych bez podstawy prawnej),
- do 3 lat pozbawienia wolności za ujawnienie danych wrażliwych bez zgody [2][3][4][5].
Odpowiedzialność cywilna obejmuje wypłatę odszkodowania i zadośćuczynienia dla osoby, której prawa zostały naruszone [1][2][3][4]. Organem nadzorczym uprawnionym do nakładania kar i rozpatrywania skarg jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) [1][6][9].
Procedura dochodzenia swoich praw przez osobę poszkodowaną
Każda osoba, której dane osobowe zostały rozpowszechnione bez zgody, ma prawo do:
- złożenia skargi do UODO,
- dochodzenia odszkodowania i zadośćuczynienia przed sądem [1][9].
UODO prowadzi postępowania administracyjne i może nałożyć kary finansowe, a sądy rozstrzygają o odszkodowaniach oraz odpowiedzialności karnej sprawców [1][2][3][4][6].
Trendy i statystyki
Statystyki wskazują na rosnącą liczbę skarg składanych do UODO oraz zaostrzanie kontroli i kar. Wynika to ze wzrostu świadomości społecznej dotyczącej ochrony danych i konsekwencji prawnych ich nieuprawnionego rozpowszechniania [6][9].
Podsumowanie
Udostępnianie i rozpowszechnianie danych osobowych bez zgody to poważne naruszenie przepisów. Grozi za nie odpowiedzialność karna, finansowa i cywilna, a poszkodowanym przysługują szerokie środki ochrony prawnej [1][3][4][6][9]. Wzmożona kontrola oraz coraz bardziej dotkliwe sankcje wymuszają na administratorach i osobach przetwarzających dane pełną zgodność z wymogami RODO i krajowych aktów prawnych.
Źródła:
- https://rkrodo.pl/udostepnienie-danych-osobowych-osoby-ktora-nie-wyrazila-na-to-zgody-konsekwencje-prawne/
- https://lexdigital.pl/udostepnianie-danych-osobowych-bez-zgody
- https://m3mcom.pl/magazyn/co-grozi-za-udostepnianie-danych-osobowych-bez-zgody
- https://lukaszoles.pl/odpowiedzialnosc-karna-za-udostepnienie-danych-osobowych/
- https://gdpr.pl/niedopuszczalne-przetwarzanie-danych-odpowiedzialnosc-karna
- https://rodowfirmie.com.pl/blog/ryzyko-naruszenia-rodo/
- https://blog-daneosobowe.pl/odpowiedzialnosc-karna-ochrona-danych-osobowych-cz-2-art-51/
- https://slmadwokaci.pl/blog/co-grozi-za-udostepnianie-danych-osobowych-bez-zgody/
- https://uodo.gov.pl/pl/83/155
PowszechnaSamoobrona.pl to wiodący portal edukacyjny o szeroko pojętym bezpieczeństwie. Nasz zespół ekspertów dostarcza sprawdzoną wiedzę z zakresu bezpieczeństwa osobistego, systemów zabezpieczeń, cyberbezpieczeństwa, survivalu oraz zdrowia i sprawności. Kierujemy się zasadą „Chroń siebie. Chroń bliskich. Działaj świadomie.” dostarczając praktyczne rozwiązania i rzetelne informacje dla świadomych odbiorców.